Ստրադիվարիուսն իր ջութակները պատրաստում էր` ուսումնասիրելով հայկական քամանչան

14:42 • 10.11.11

Հայկական քամանչային է անդրադարձել ռուսական Аргументы Недели պարբերականը։ «Լարային աղեղնավոր այս գործիքի վրա (դրան տարբեր անուններ տալով) նվագում են Դաղստանի, Ադրբեջանի, Վրաստանի, Հունաստանի, Միջին և Մերձավոր Արևելքի երկրների ազգային երաժիշտները։ Հայկական քամանչան «ազգակից է» արաբական ռեբաբին, միջնադարյան եվրոպական ռեբեքին, ֆրանսիական պոշետին, բուլղարական գադուլկային։ Ասում են, որ Ստրադիվարիուսը և Գվարներին իրենց եզակի ջութակները պատրաստել են՝ ուսումնասիրելով այս հին, առնվազն 9–րդ դարից հայտնի ազգային գործիքը»,–գրում է պարբերականը և ներկայացնում հայազգի հայտնի քամանչահար Ալեքսանդր Մովսիսյանի հետ հարցազրույցը։

«7–ամյա Ալիկը բազմաթիվ հայկական երգեր գիտեր։ Եվ երբ տղային երաժշտական դպրոց էին տարել՝ ջութակի դասարան, խելամիտ ուսուցիչները տղային խորհուրդ էին տվել զարգացնել ազգային երաժշտության հանդեպ սերը։ Արդեն կես տարի անց Սաշա Մովսիսյանը գնաց մի ուսուցչի մոտ, որը նրան սկսեց քամանչայի վրա նվագել սովորեցնել։ Եվ, իրոք, էլ ուրիշ ինչ գործիքի վրա պետք է նվագեր Ղարաբաղում ծնված երեխան»,– գրում է պարբերականի թղթակիցը։

Երևանի կոնսերվատորիայում սովորելուց հետո նա ռուսական Ելեց քաղաք է տեղափոխվել, որտեղ մինչ այսօր դասավանդում է տեղի պետական համալսարանում։ Եվ որպեսզի ընդհանուր լեզու գտնի ռուս հանդիսատեսի հետ, սկսել է քամանչայի վրա հին ռոմանսներ, ջութակի կոնցերտներ նվագել։ Իսկ միջազգային մի մրցույթում նրան գրան պրի մրցանակ էր բերել Ռիմսկի Կորսակովի «Սալտան թագավորի հեքիաթը» օպերայից «Իշամեղվի թռիչքը» երաժշտական հատվածի կատարումը քամանչայի վրա։

«1984-ից ես նվագում եմ միայն սեփական ձեռքերով սարքած գործիքների վրա։ Աշխատել եմ վեց պետական անսամբլներում, շատ եմ շրջագայել և վաղուց հասկացել եմ, որ արժանապատիվ կարող ես նվագել միայն կատարյալ գործիքի վրա, ավելի ճիշտ այն գործիք վրա, որը կարող է բավարարել քո բոլոր պահանջները»,– պատմել է Մովսիսյանը։

Մովսիսյանն իր քամանչաները պատրաստում է ծիրանի ծառի բնափայտից, որը բերում է հայրենի Ղարաբաղից, կամ Հայաստանից։

«Վիրտուոզ կերպով տիրապետելով հայկական քամանչային՝ երաժիշտը վստահեցնում է, որ ինքը բացարձակապես ռուսական մտածելակերպ ունի, որը ձեռք է բերել շնորհիվ ղարաբաղյան մանկության, երևանյան պատանեկության, հետագա ռուսական կյանքի»,– եզրափակում է թղթակիցը։

Tert.am